Δ. Ωραιοκάστρου – Πολιτιστικός Σύλλογος Δρυμού: Αναβίωση του εθίμου «Παρακαμνιός», παραδοσιακό γλέντι και παρουσίαση χορών στο Δρυμό
Με τον «Παρακαμνιό», το παραδοσιακό έθιμο που αναβιώνει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Δρυμού, παραδοσιακό γλέντι με την κομπανία «Γκαϊντέ» και την παρουσίαση παραδοσιακών χορών συνεχίζεται το «Πολιτιστικό Καλοκαίρι 2024» στο Δήμο Ωραιοκάστρου.
Το γλέντι θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή, 21 Ιουνίου 2024, στις 21.00, στο Δημοτικό Σχολείο Δρυμού και συνδιοργανώνεται από τον Δήμο Ωραιοκάστρου και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Δρυμού.
Την επόμενη ημέρα, Σάββατο 22 Ιουνίου 2024, στις 21.00, στο Δημοτικό Θέατρο «Τσούκες» στο Δρυμό θα παρουσιαστούν παραδοσιακοί χοροί με τη συμμετοχή των συλλόγων: Πολιτιστικός Σύλλογος Δρυμού, Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Μεσαίου «Νέα Κοτύωρα», Πολιτιστικός Σύλλογος Δρυμού – Ελλασόνας με το παραδοσιακό σχήμα «Αντίκρυ».
Την Κυριακή, 23 Ιουνίου 2024, στις 19.30, θα αναβιώσει το έθιμο «Παρακαμνιός» στις γειτονιές του Δρυμού.
Οι εκδηλώσεις το Σάββατο και την Κυριακή πραγματοποιούνται από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Δρυμού με την υποστήριξη του Δήμου Ωραιοκάστρου. Οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.
Το έθιμο του «Παρακαμνιού»
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Δρυμού με την υποστήριξη του Δήμου Ωραιοκάστρου προωθεί την πολιτιστική ανάδειξη της περιοχής και διοργανώνει εκδηλώσεις, που στόχο έχουν να διατηρήσουν και να αναδείξουν την τοπική παράδοση. Μια από αυτές τις δράσεις είναι ο «Παρακαμνιός», που γίνεται με αφορμή το «Γενέθλιον» του Αγ. Ιωάννη του Προδρόμου.
Ειδικότερα, ο Κλήδονας είναι ένα λαϊκό έθιμο που επιβιώνει από την αρχαιότητα και τελείται στις 23 Ιουνίου (παραμονή του γενέσιου του Αγ. Ιωάννη του Προδρόμου και κοντά στο θερινό ηλιοστάσιο). Ο Κλήδονας εντάσσεται στην νεοελληνική λαϊκή λατρεία και ιδιαίτερα στα περιοδικά λατρευτικά έθιμα.
Στο έθιμο του «Παρακαμνιού» από νωρίς το απόγευμα τα παιδιά από κάθε γειτονιά μάζευαν κάθε είδους ξύλο, το οποίο προοριζόταν για το άναμμα φωτιάς. Τα σπίρτα τα έφερνε συνήθως η μεγαλύτερη σε ηλικία γιαγιά της γειτονιάς και έπρεπε να είναι αυτά που χρησιμοποιούνται για να ανάβει το καντήλι στο εικονοστάσι. Τη φωτιά άναβε ένα μικρό κοριτσάκι, όχι σε οποιοδήποτε σημείο, αλλά σε σταυροδρόμι και γενικότερα σε μέρος με ανοιχτωσιά, ώστε να σκορπίσει μακριά τη λάμψη της η φωτιά για να τη δουν και να τη θαυμάσουν και τα γειτονικά χωριά. Μόλις γινόταν αντιληπτό από τους κατοίκους του ενός μαχαλά ότι η φωτιά ενός άλλου μαχαλά ξεπερνούσε σε ύψος τη δική τους, γρήγορα φούντωναν τη φωτιά με επιπλέον ξύλα προκειμένου να τους ξεπεράσουν. Μόλις η φωτιά καταλάγιαζε, άρχιζε η αναβίωση του εθίμου.
Παιδιά, νέοι και γυναίκες, φορώντας στεφάνια από λυγιά στο κεφάλι τους, έκαναν το σταυρό τους και πηδούσαν πάνω από τον «Παρακαμνιό» τρεις φορές, ένας αριθμός που είναι συμβολικός και άμεσα συνδεδεμένος με την παράδοση και τη θρησκεία μας. Μόλις πηδούσε κάποιος τον «Παρακαμνιό» τίναζε τα ρούχα του τρεις φορές πάνω στη φωτιά, για να φύγουν οι ψύλλοι, λέγοντας: “Όξου (απ’ το σπίτι εννοείται) ψύλλοι κι κουργοί, μέσα νήλιους κι χαρά”. Όμως, πέρα αυτού του πρακτικού θέματος (ψύλλοι) που υπήρχε έντονα παλιότερα, η φωτιά έχει συμβολικό χαρακτήρα και εκφράζει τον εξαγνισμό της ψυχής, την κάθαρση, και την αλλαγή από το χειμερινό ηλιοστάσιο στο θερινό, που σηματοδοτεί το κλείσιμο ενός κύκλου και την έναρξη του επόμενου. Για αυτό και στη φωτιά ρίχνονταν και διάφορα άλλα πράγματα που συνδεδεμένα με τον προηγούμενο κύκλο, όπως το λουλουδένιο στεφάνι του Μάη.
Το βράδυ της 23ης Ιουνίου, παραμονή της γέννησης του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, θα ανάψουν φωτιές στις γειτονιές και τα κορίτσια και τα αγόρια του Συλλόγου με στεφάνια από λυγιά (αναρριχώμενο φυτό) στα μαλλιά τους, θα πηδούν πάνω από τη φωτιά και μετά θα χορεύουν γύρω από αυτήν.